R3 ? oznaczenie rzędowego silnika spalinowego
R3 (silnik)
Ten artykuł dotyczy układu silników spalinowych. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Blok silnika zbudowanego w układzie R3
Reihenmotor Drei Zylinder.gif
R3 ? oznaczenie rzędowego silnika spalinowego o trzech cylindrach ułożonych w jednym rzędzie. Ponieważ pełny cykl pracy silnika czterosuwowego wynosi 720° - zatem w takim silniku kąt obrotu wału korbowego ustawiony jest jako 240° ? sąsiednie czopy na wale korbowym są przesunięte w stosunku do osi wału o ten kąt tak, by fazy pracy poszczególnych cylindrów były przesunięte w czasie o tyle, aby suw pracy był w równych odstępach czasu. Tak ustawiony kąt pozwala zminimalizować drgania silnika1. Dla lepszego wyrównoważenia często stosuje się wałki wyrównoważające. Kolejność zapłonu dla silnika czterosuwowego to 1-2-3 lub 1-3-22. W przypadku silnika dwusuwowego (gdzie pełen cykl pracy wynosi 360° - czopy korbowe są przesunięte względem siebie o kąt 120°. Z uwagi na dobre wyrównoważenie takiego silnika przez wiele lat układ R3 był stosowany zasadniczo tylko dla dwusuwów. Coraz częstsze od lat 70. XX wieku stosowanie przeniesienia napędu samochodów osobowych na przednią oś praktycznie wymusiło poprzeczne ustawienie silnika - i aby zmniejszyć jego długość zastosowano układ R3.
Samochody z silnikami w układzie R3
Jednym z najmniejszych seryjnie produkowanym silnikiem w tym układzie jest Suzuki F5A o pojemności 543 cm?, który był używany w Suzuki Alto oraz Suzuki Fronte.
Również Smart Fortwo wyposażony jest w silniki o tym układzie: benzynowe o pojemnościach 600, 700 i 1000 cm? oraz Diesla o pojemności 800 cm?.
Volkswagen AG zainstalował silniki w tym układzie w samochodach Audi A2, Volkswagen Polo, SEAT Ibiza oraz Škoda Fabia. W samochodach użyto wariantów o pojemnościach od 1,2 dm? do 1,4 dm?. Jednostki wyposażone są w cztery zawory na cylinder3.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/R3_(silnik)
Układ ten, mający 6 wykorbień
R6 (oznaczany także jako I6) ? silnik spalinowy wyposażony w sześć cylindrów ustawionych wzdłuż wału korbowego w jednym rzędzie. Układ ten, mający 6 wykorbień, jest najprostszym rozwiązaniem zapewniającym całkowite wyrównoważenie silnika - zarówno od sił pierwszego jak i drugiego rzędu. Z tego względu nie jest w nim stosowany wałek wyrównoważający1. Wał korbowy podparty jest zazwyczaj na czterech bądź siedmiu łożyskach. Kolejność zapłonów w poszczególnych cylindrach to 1-5-3-6-2-4 lub 1-4-2-6-3-52. Silniki tego typu, z uwagi właśnie na całkowite wyrównoważenie, chętnie były stosowane w lotnictwie do napędu sportowych i turystycznych samolotów.
Silniki R6 montowane w samochodach osobowych osiągają pojemność skokową z przedziału 1,9 do 5,0 litra3. Znajdują one zazwyczaj zastosowanie w samochodach klasy średniej i średniej-wyższej.
Silniki R6 są wiodącym rozwiązaniem w zakresie napędów do ciężkiego transportu drogowego, dużych wywrotek, autobusów. Warto zwrócić uwagę, że silnik V8 mający cztery wykorbienia jest silnikiem gorzej wyrównoważonym, niż R6.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/R6_(silnik)
Lag
Turbodziura to czas zwłoki pomiędzy zadziałaniem czynnika sterującego (np. zdecydowanym wciśnięciem pedału gazu) a reakcją silnika doładowanego przez turbosprężarkę na to zadziałanie.
Zjawisko jest wynikiem opóźnienia (przesunięcia fazy) pomiędzy chwilowym wydatkiem spalin a zapotrzebowaniem na powietrze w tym momencie w nieustalonych warunkach pracy silnika. Jest wynikiem bezwładności wirnika turbosprężarki i gazodynamicznej więzi pomiędzy zespołem turbosprężarki a silnikiem. Sprężarki mechaniczne nie wykazują tego ograniczenia.
Aby zmniejszyć uciążliwość tego zjawiska, stosuje się różne metody. Stosuje się na przykład zmniejszanie bezwładności wirnika (przez wykonanie go z lżejszych materiałów, na przykład z ceramiki). W silnikach wysokoprężnych, gdzie jest duży wydatek spalin, problem jest mniejszy. Można stosować przewymiarowaną turbosprężarkę i zawory upustowe ograniczające maksymalne ciśnienie doładowania. Możliwe jest stosowanie zespołu dwóch mniejszych turbosprężarek (popularne w silnikach widlastych). Turbosprężarka ze zmiennym kątem łopatek kierujących, zapewniając w miarę stałe obroty wirnika, jest prawdopodobnie najlepszym rozwiązaniem problemu. W zaawansowanych technicznie silnikach iskrowych stosuje się doładowanie dwusystemowe - przy niższych mocach (i małym wydatku spalin) aktywne jest doładowanie mechaniczne, przy większych mocach włącza się do obiegu turbosprężarka - jak w silnikach TSI.
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Turbodziura